თანამედროვე ჩერჩილი, შებრუნებული ნიქსონი, ჩინეთის ვასალი, გაჭედილი MEGOBARI - ქრისტიან ქერილი ზელენსკიზე, ტრამპზე, რუსეთსა და საქართველოზე

ვაჟა თავბერიძის ინტერვიუ ქრისტიან ქერილთან

„უკრაინის დემოკრატიის დაცვა სერიოზული დარტყმა იქნებოდა ჩინეთის ამბიციებზე ევრაზიაში… ტრამპს კი რატომღაც ჰგონია, რომ რუსეთთან ერთად შეძლებს ჩინეთთან დაპირისპირებას… რუსეთი დღეს ჩინეთის ვასალია“, - ეუბნება რადიო თავისუფლებას ამერიკელი ჟურნალისტი, გამოცემა Foreign Policy-ს კოლუმნისტი და The Washington Post-ის თვალსაზრისის გვერდის რედაქტორი ქრისტიან ქერილი.

ქერილი კარგად იცნობს რეგიონს, მათ შორის საქართველოსაც, რომელიც, მისი აზრით „ფაქტობრივად ამოვარდა ამერიკის საგარეო პოლიტიკის პრიორიტეტებიდან...”

ამ ყველაფრის უკან დგას ალბათ ყველაზე გავლენიანი ჩინოვნიკი ზელენსკის ბანაკში — მისი ადმინისტრაციის ხელმძღვანელი ანდრეი ერმაკი, უკომპრომისო და დაუნდობელი პოლიტიკოსი.

რადიო თავისუფლება: მოდით, გასულ კვირას უკრაინაში მასშტაბური პროტესტებით დავიწყოთ, იმ მიზეზებით, რომლებმაც უამრავი უკრაინელი, შუა ომისას, ქუჩაში გამოიყვანა — რა მოხდა რეალურად და რა რეპუტაციული ზიანი მიაყენა ამ ყველაფერმა როგორც ქვეყანას, ისე პრეზიდენტ ზელენსკის?

კრისტიან ქერილი: უკრაინაში მიმდინარე მოვლენებმა კიდევ ერთხელ დაგვანახა, როგორი გამძლე და ენერგიულია ამ ქვეყნის სამოქალაქო საზოგადოება. უკრაინელებს არ სურთ, საკუთარ ქვეყანაზე პასუხისმგებლობა ხელისუფლებას გადაულოცონ. მიუხედავად იმისა, რომ ვოლოდიმირ ზელენსკიმ რუსეთის სრულმასშტაბიანი შეჭრის შემდეგ თავი წარმოაჩინა, როგორც ომის პერიოდის დიდებულმა ლიდერმა, მის, ასე ვთქვათ, შინაურ ფრონტზე ჩადენილ „ცოდვებზე“ უკრაინელებმა თვალი არ დახუჭეს. ზელენსკიმ ანტიკორუფციული სტრუქტურების დასუსტება სცადა, უკრაინელებმა კი მკაფიოდ თქვეს სათქმელი: არ გამოვა, ეს უკვე წითელი ხაზია! მას შემდეგ, რაც ათეულობით ათასი ადამიანი გამოვიდა ქუჩაში, ზელენსკი იძულებული გახდა უკან დაეხია, თუმცა დაველოდოთ და ვნახოთ, შეასრულებს თუ არა დანაპირებს.

რაც შეეხება ზიანს — მე არ ვთვლი, რომ ეს პროცესები უკრაინის იმიჯს ევროპაში ან აშშ-ში დააზიანებს. პირიქით — დასავლეთში ბევრმა ეს შეაფასა როგორც უკრაინული დემოკრატიის ძალის გამოვლინება. კიდევ ერთხელ გამოჩნდა, თუ რისთვის იბრძვიან უკრაინელები - ისინი იბრძვიან იმისთვის, რომ არ იყვნენ რუსეთი - ქვეყანა, სადაც არანაირი დემოკრატია არ არის. რაც შეეხება უშუალოდ ზელენსკის, აქ უფრო რთული სურათი იხატება. ჩემი ბოლო ვიზიტებისას უკრაინაში, დიპლომატებთან და ოფიციალურ პირებთან საუბარში, ხშირად ვისმენდი შეშფოთებას ზელენსკის გარკვეული ნაბიჯებით — განსაკუთრებით მედიის მიმართ წნეხის გამო აკრიტიკებდნენ. მაგალითად, ის ღიად დაუპირისპირდა „უკრაინსკაია პრავდას“. ოპოზიციური პარტიების წევრები ამბობენ, რომ მათ ლიდერებს გამოგონილი ბრალდებებით სდევნიან. ამ ყველაფრის უკან დგას ალბათ ყველაზე გავლენიანი ჩინოვნიკი ზელენსკის ბანაკში — მისი ადმინისტრაციის ხელმძღვანელი ანდრეი ერმაკი, უკომპრომისო და დაუნდობელი პოლიტიკოსი, რომლის ხელშიც ძალაუფლების მნიშვნელოვანმა ბერკეტებმა მოიყარა თავი.

ასევე ნახეთ უკრაინაში მთავრობა შეიცვალა - რას ნიშნავს და რა კავშირი აქვს ვაშინგტონთან?

რადიო თავისუფლება: რუხი კარდინალი ალბათ მასზე უკვე აღარ ითქმის, არა?

ქერილი: ცხადია, არა. ერმაკი უკვე ღიად მოქმედებს, არ მალავს თავის გავლენას. მისი ქმედებები არ მოსწონდათ თეთრ სახლში — ბაიდენის ადმინისტრაციის რამდენიმე მაღალჩინოსანი აშკარად უკმაყოფილო იყო. თუმცა ფაქტია, რომ ეს ყველაფერი ზელენსკის ნებართვის გარეშე ვერ მოხდება. რაც შეეხება ანტიკორუფციული ორგანოების წინააღმდეგ გალაშქრებას — ომის პირობებში სწორედ ამ სტრუქტურებმა გამოავლინეს, როგორ ცდილობდნენ მაღალი თანამდებობის პირები გამდიდრებას იარაღის მიწოდებისა თუ საერთაშორისო ფინანსური დახმარების ხარჯზე. ისინი, ვინც ამ პროცესებში ამხილეს, უკვე აღარ არიან თანამდებობებზე ან საერთოდ ჩამოშორდნენ პოლიტიკას. ამიტომაც არის ეს ყველაფერი შემაშფოთებელი. ჩემი აზრით, პროტესტებმა ევროპელებს მისცეს საშუალება, ღიად გამოეხატათ უკმაყოფილება პრეზიდენტი ზელენსკისა და მისი ადმინისტრაციის იმ ნაბიჯების გამო, რომელთაც ხმამაღლა გაკრიტიკებასაც აქამდე ვერ ბედავდნენ.

ყველა ერთსა და იმავეს ამბობს: ზელენსკი არ არის კარგი ადმინისტრატორი. ის არ არის ადამიანი, რომელიც პროცესებს მართავს, რომელიც უწყებებს აწესრიგებს და სტრუქტურებს აყალიბებს. მთავრობის მართვა მისი ძლიერი მხარე არ არის.

რადიო თავისუფლება: შეძლებს ზელენსკი ამ კრიზისიდანაც გამოსვლას? როგორც ადრე „გამოძვრა“ თეთრ სახლში ფიასკოს შემდეგ?

ქერილი: თეთრი სახლის ინციდენტს მედლისა და მისი ორი მხარის მეტაფორა „აკვდება“ - ერთი მხრივ, დიპლომატიური ჩავარდნა იყო, მაგრამ ამავდროულად ევროპაში ზელენსკის იმიჯს, პირიქით, ახალი ელვარება შესძინა. უკრაინაშიც ბევრმა დადებითად აღიქვა ის ფაქტი, რომ მათმა პრეზიდენტმა უკან არ დაიხია და კიდევ ერთ მჩაგვრელს არ დაუხარა თავი. ასე რომ, მთლიანობაში, თეთრ სახლში ტრამპთან და ვენსთან დაპირისპირებამ ზელენსკის პოზიცია უფრო გააძლიერა, ვიდრე დააზიანა. შემდეგ კი ვნახეთ ვაშინგტონთან ურთიერთობის საკმაოდ შთამბეჭდავი რეაბილიტაცია, როდესაც ზელენსკიმ, როგორც დაიწერა, ევროპელი ლიდერების უშუალო ჩართულობითა და ჩაგონებებით, შეძლო ტრამპთან თითქოსდა საბოლოოდ ჩატეხილი ხიდის აღდგენაცა და გამაგრებაც.

მაგრამ შეძლებს კი იგი ამჯერადაც შეუბღალავი რეპუტაციით გამოვიდეს ამ სიტუაციიდან? არ ვარ იმედიანად განწყობილი. ვფიქრობ, მან უკრაინელ ამომრჩევლებს გარკვეული რამ გაუმჟღავნა საკუთარ თავზე, მისი პერსონის არცთუ ისე სახარბიელო მხარე, რაც მას უფრო პოპულარულად ნამდვილად არ აქცევს. აქამდე ზელენსკის აღიქვამდნენ, როგორც მობილიზების, მორალური სიმტკიცისა და სიმამაცის სიმბოლოს — როგორც ომში ჩართული ქვეყნის მეთაურს. და ამ როლში მე მას უდიდეს პატივს ვცემ.

მაგრამ ისინი, ვისაც მასთან ხანგრძლივი ურთიერთობა ჰქონია — განსაკუთრებით ჟურნალისტები, რომელთაც არაერთი ინტერვიუ ჩაუწერიათ მასთან — ყველა ერთსა და იმავეს ამბობს: ზელენსკი არ არის კარგი ადმინისტრატორი. ის არ არის ადამიანი, რომელიც პროცესებს მართავს, რომელიც უწყებებს აწესრიგებს და სტრუქტურებს აყალიბებს. მთავრობის მართვა მისი ძლიერი მხარე არ არის.

რადიო თავისუფლება: ანუ, როდესაც დადგება დღე, როცა უკრაინას მეომარი ლიდერი კი არა, ეფექტური ადმინისტრატორი დასჭირდება, ზელენსკი პრობლემების წინაშე აღმოჩნდება?

ქერილი: სწორედ ასეა. ცოტა ხნის წინ, Foreign Policy-ში სტატია დავწერე და ვფიქრობ, იქ საინტერესო პარალელი გავავლე — ზელენსკისა და ჩერჩილს შორს. ბევრს უყვარს ამ შედარების გაკეთება: ორივე მათგანი ხომ საკუთარ ერს ომის დროს თავდადებითა და ენერგიულად წარუძღვა წინ. მაგრამ ერთი ფუნდამენტური განსხვავებაა: ჩერჩილმა მაშინ, როცა ომი მძვინვარებდა, ოპოზიცია კოალიციურ მთავრობაში მოიწვია. ზელენსკის მსგავსი არაფერი გაუკეთებია. პირიქით, მან ოპოზიცია ფაქტობრივად გასწირა, აიძულა განზე გამდგარიყვნენ და იმ ადამიანებს ოპოზიციური სპექტრიდან, რომლებიც შესაძლოა, მზად ყოფილიყვნენ ეროვნული ერთობის მთავრობაში თანამშრომლობისთვის, ხელი ჰკრა.

მოდით გავიხსენოთ, რა ბედი ეწია ჩერჩილს ომის დამთავრების შემდეგ, 1945-ში? ბრიტანელებმა ხმათა უმრავლესობით გადააყენეს. არა იმიტომ, რომ ომის დროს ცუდი ლიდერი იყო, პირიქით. მაგრამ ომის შემდგომი ეპოქისთვის მათ სხვა მმართველი სჭირდებოდათ. ვინმე, ვინც შეძლებდა ომისგან გაღატაკებული ბრიტანეთის ახალ, ეკონომიკური აღმშენებლობის გზაზე დაყენებას. მათ შიდა რეფორმები უნდოდათ. და სწორედ ამიტომაც მისცეს ხმა ლეიბორისტებს.

სულაც არ გამიკვირდება, თუ უკრაინაშიც მსგავს სცენარს ვიხილავთ. განსაკუთრებით მაშინ, თუ ზელენსკის კონკურენტი იქნება ისეთი ფიგურა, როგორიც გენერალი ზალუჟნია. იგი დღესაც ძალიან პოპულარული ფიგურაა, და ის ნამდვილად კარგი მენეჯერი და ადმინისტრატორია. ყოველ შემთხვევაში, ომის დროს, ჯარში ნამდვილად ჰქონდა ასეთი რეპუტაცია. ახლა მთავარი კითხვაა, აქვს თუ არა მას პოლიტიკური უნარები? ან სურვილი? ჯერ ამის პასუხი არ ვიცით.

“ეს არ არის [ტრამპის] ულტიმატუმი — ეს არის მწვანე შუქი, „ტაიმერით“.

რადიო თავისუფლება: რაკი ზემოთ უკვე ვახსენეთ პრეზიდენტი ტრამპი, მის 50-დღიანი ულტიმატუმის იდეაზე რას იტყვით? მისმა კრიტიკოსებმა ეს ულტიმატუმი უფრო მწვანე შუქად აღიქვეს, ვიდრე წითელ ხაზად. მათი ლოგიკა ასეთია: პუტინი ურეკავს ტრამპს და ეუბნება, რომ 60 დღეღა სჭირდება, რათა იმ ოთხი ოლქის საზღვრებამდე მივიდეს, რომლებიც თავისად გამოაცხადა. ტრამპი მას 50 დღეს აძლევს, რათა მოლაპარაკების მაგიდას დაუბრუნდეს. ანუ გამოდის, რომ პუტინს 49 დღის განმავლობაში შეუძლია, რაც მოეპრიანება ის აკეთოს და ორმოცდამეათე დღეს კი თქვას, რომ მოლაპარაკება უნდა?

ქერილი: დიახ, გამოგიტყდებით, რომ ჩემი ინტერპრეტაციაც ასეთი იყო. ეს არ არის ულტიმატუმი — ეს არის მწვანე შუქი, „ტაიმერით“. საერთოდ, რატომ 50 დღე? რატომ არა 30 ან თუნდაც 10?

ასევე ნახეთ ტრამპი აცხადებს, რომ შეამცირებს რუსეთისთვის მშვიდობის დასამყარებლად მიცემულ დროს

უფრო შემაშფოთებელი კი ის არის, რომ ეს გარეგნულად თითქოსდა ბრწყინვალე გეგმა ბევრმა ისე მიიღო, თითქოს ტრამპმა რაღაც ძალიან გონიერი შესთავაზა ყველას. რეალურად კი რა მოხდა? ამერიკის ნაცვლად ახლა ევროპელები ეძებენ ფულს და ისინი უნდა იყვნენ იარაღის მიმწოდებლები. დიახ, კარგია, რომ ევროპა მზადაა ეს ვალდებულება საკუთარ თავზე აიღოს. მაგრამ რეალურად რა შედეგი მივიღეთ? „სახე შევინარჩუნეთ“, თითქოსდა დასავლეთი ერთიანია, მაგრამ ამავდროულად, უკრაინაში იარაღის მიწოდება შემცირდა. ამერიკა აღარ იხდის არაფერს. ფორმალურად კი აცხადებს, რომ თანადგომას აგრძელებს, მაგრამ პრაქტიკაში, ის თამაშიდან ნელ-ნელა გადის. და რაც მთავარია — ეს გარიგება არანაირ გარანტიაზე არ დგას. არანაირი ხელშეკრულება არ არსებობს. არც სენატია მასზე ხელმომწერი, არც ფორმალური დოკუმენტი არ არსებობს. არანაირი სამართლებრივი ძალა არა აქვს ამ შეთანხმებას — მხოლოდ სიტყვიერი დაპირება, ტრამპმა და ევროპელებმა „ხელი ხელს დაკრეს“, კულისებს მიღმა.

და კარგად ვიცით, რას ნიშნავს ტრამპისგან სიტყვიერი დაპირება. ის მოიფიქრებს მორიგ გრანდიოზულ ინიციატივას, გამოაცხობს ახალ ტვიტს, მედია აჰყვება, რამდენიმე დღე ყველა ამაზე ისაუბრებს — და მერე? მერე არაფერიც არ ხდება ხოლმე. მისი არცერთი ინიციატივა ბოლომდე არ მისულა. ასე რომ, დიახ, ძალიან სკეპტიკურად ვარ განწყობილი.

“ეჭვი მეპარება, რომ რუსებმა [ტრამპის] წინა ვადა სერიოზულად მიიღეს, და, სავარაუდოდ, არც ახალს არ მიიჩნევენ სერიოზულად.”

რადიო თავისუფლება: მიუხედავად იმისა, რომ მან ამ ულტიმატუმის დრო ახლახან 10-12 დღემდე შეამცირა? ესეც არ გიქმნით შთაბეჭდილებას, რომ ამჯერად უკვე სერიოზულადაა განწყობილი?

ქერილი: ტრამპის ეს გადათქმა კვლავ ცხადყოფს, თუ რამდენად არასანდოა მისი ვადები. ძალიან ეჭვი მეპარება, რომ რუსებმა მისი წინა ვადა სერიოზულად მიიღეს, და, სავარაუდოდ, არც ახალს არ მიიჩნევენ სერიოზულად. მე ისევ არ მჯერა, რომ ის ნამდვილად აპირებს მკაცრი სანქციების გატარებას. იცით, რა მოახდენდა შთაბეჭდილებას რუსებზე? ამერიკის მიერ დიდი რაოდენობით, მოწინავე ტექნოლოგიის იარაღის მიწოდება მოკლე ვადებში, რაც უკრაინელებს ომის მოგებაში დაეხმარებოდა. აი, ეს კი ნამდვილად დააფიქრებდა რუსებს და აიძულებდათ მოლაპარაკების მაგიდასთან მოსვლას. მაგრამ ის, რასაც ტრამპი ახლა აკეთებს, სერიოზულად არ გამოიყურება.

რადიო თავისუფლება: რაც შეეხება ბუნდოვან მხარეს — რას იღებენ უკრაინელები კონკრეტულად, რა რაოდენობით და როდის? მაგალითად, Patriot სისტემები ავიღოთ - ისმის სპეკულაციები დრამატულად განსხვავებულ რაოდენობაზე. ერთი წყარო ამბობს, მაგალითად, ხუთს, სხვა კი 17-მდე ადის... კონკრეტულად რა ვიცით ამ მომენტისთვის?

ქერილი: თავდაპირველად, გავრცელებული ცნობებით, უკრაინას უნდა მიეღო 10 „პატრიოტის“ სისტემა. მაგრამ როცა ტრამპმა ეს შეთანხმება გააფორმა, ეს რაოდენობა 2-5-მდე შემცირდა. შემდეგ გერმანელებმა თქვეს, რომ ტრამპთან ახალ შეთანხმებას მიაღწიეს და ხუთ სისტემას ისინი მიაწვდიან უკრაინას. კეთილი და პატიოსანი, მაგრამ მხოლოდ სისტემა საკმარისია? რამდენი რაკეტაა? თითოეული რაკეტა უზომოდ ძვირია. გერმანია უკრაინას თავის არსენალში არსებულ ყველა რაკეტას გადასცემს ამ ბატარეებთან ერთად? ამაზე ჯერ-ჯერობით არაფერი ვიცით.

ცალკე პრობლემაა დრო – უკრაინელებს ეს სისტემები და რაკეტები ექვს თვეში კი არა, ახლა სჭირდებათ, ამ 50 დღის განმავლობაში. ამიტომ ვშიშობ, რომ გამეფებული აზრი იმის შესახებ, რომ თითქოსდა ტრამპმა შეცვალა თავისი პოზიცია უკრაინის მიმართ, მაინცდამაინც დამაჯერებლად არ გამოიყურება. ის „ჯოხი“, რომლითაც რუსეთს და პუტინს ემუქრება, თურმე ტარიფებია. მილიარდდოლარიანი კითხვა — მართლა აპირებს კი სიტყვის შესრულებას? ჩვენი ვაჭრობა რუსეთთან თითქმის ნულოვან ნიშნულზეა, მაგრამ მეორადი სანქციები — ჩინეთსა და ინდოეთზე, რომლებიც რუსულ ნავთობს ყიდულობენ — რეალურად მართლაც ძლიერი ბერკეტად შეიძლება იქცეს. მაგრამ ამას ექნება გავლენა ნავთობის ფასებზე შეერთებულ შტატებში, ბენზინის ფასებზე. თითქმის დარწმუნებული ვარ, ეს გაართულებს ამერიკის ურთიერთობებს ამ ქვეყნებთან. მართლა სურს ეს ტრამპს?

ასევე ნახეთ ამერიკელი სენატორები „უროთი დარტყმის“ საშუალებად აფასებენ რუსეთის საწინააღმდეგო ახალი სანქციების კანონპროექტს

აი, მაგალითად, სენატორების, გრემისა და ბლუმენტალის კანონპროექტი, რომელიც ახლა სენატში განიხილება, 80-ზე მეტი მხარდამჭერი ჰყავს, ამიტომ თუ მოისურვეს, თავისუფლად დაამტკიცებენ. ეს კანონპროექტი მკაცრ მეორად სანქციებს აწესებს იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსულ ნავთობს ყიდულობენ. მაგრამ ტრამპს არაფერი უთქვამს — არც მხარს არ უჭერს, არც იწუნებს.. მხოლოდ ის მოითხოვა, რომ კანონში შეეტანათ ცვლილება, რომლის მიხედვითაც, პრეზიდენტს ექნებოდა უფლება, სურვილის შემთხვევაში გააუქმოს ის, თუ საჭიროდ ჩათვლის. კიდევ ერთხელ ნათლად გამოჩნდა, რომ არავისთვის, მათ შორის, კონგრესისა და სენატისათვის ძალაუფლების გაზიარება არ სურს და სურს, ყველა კარტი თავადვე ეჭიროს ხელში. თუ ერთ დღესაც გაიღვიძებს და რატომღაც თავისი „დიეტური კოლას“ გემო არ მოეწონება, შეუძლია ყველაფერი უკან წაიღოს და გამოაცხადოს, რომ არასოდეს იყო რუსეთზე სანქციების დაწესების მომხრე.

"ტრამპი ჯერ კიდევ დაინტერესებულია, რომ შეინარჩუნოს კარგი ურთიერთობა პუტინთან. რატომღაც ჰგონია, რომ რუსეთთან ერთად შეძლებს ჩინეთს დაუპირისპირდეს — რაც, ჩემი მოკრძალებული აზრით, აბსურდული ილუზიაა.”

რადიო თავისუფლება: ანუ მისი სტრატეგია უკრაინის ომის მიმართ სტრატეგიის არქონაა?

ქერილი: ვფიქრობ, მას გულწრფელად სურს ამ ომის დასრულება. ეს მისთვის გამაღიზიანებელია. უამრავ რამეში ხელს უშლის და მსოფლიოში ქაოსი შემოაქვს. რაც ყველაზე მეტად არ მოსწონს უკრაინის ომში, არის ის, რომ ომი მას ისევ ევროპაში აბრუნებს. ტრამპს ლამის ფუნდამენტურად არ სურს ევროპელებთან საქმე ჰქონდეს. მას ევროპა დრომოჭმულად და დაღლილად მიაჩნია, ურჩევნია, უბრალოდ გვერდზე გასწიოს. „საქმე“ ევროპაში არ კეთდება. არც საკმარისი „ექშენია“.

ომი კი მას ევროპის მოედანზე ტოვებს. უნდა ესაუბროს მაკრონს, მერცს და კიდევ სხვებს — რაც, დარწმუნებული ვარ, ძალზე მოსაწყენია მისთვის. ამიტომ, მგონია, რომ ომის შეჩერება მართლა უნდა. არ ვფიქრობ, რომ მისთვის მნიშვნელოვანია უკრაინის დემოკრატიის დაცვა ან მისი შესვლა ნატოში და ევროკავშირში. ეს საერთოდ არ ანაღვლებს. სურს ომის დასრულება, ისეთი პირობებით, რომლებიც საშუალებას მისცემდა, პუტინთან ურთიერთობა აღადგინოს და გადაერთოს იმ საგარეო პრიორიტეტებზე, რომლებიც თავად აქვს — ჩინეთის შეკავება, სასურველია რუსეთის დახმარებით.

ის ჯერ კიდევ დაინტერესებულია, რომ შეინარჩუნოს კარგი ურთიერთობა პუტინთან, თუკი ეს შესაძლებელი იქნება. რატომღაც ჰგონია, რომ რუსეთთან ერთად შეძლებს ჩინეთს დაუპირისპირდეს — რაც, ჩემი მოკრძალებული აზრით, აბსურდული ილუზიაა.

“რუსეთი პარაზიტი ტყუპია ჩინეთთან სიამურ კავშირში, მაგრამ ისინი მაინც სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანნი არიან ერთმანეთისთვის.”

რადიო თავისუფლება; რაც შეეხება ჩინეთს - საგარეო საქმეთა მინისტრმა ვანგ იმ თქვა, რომ ჩინეთს არ შეუძლია დაუშვას, რომ რუსეთი უკრაინაში დამარცხდეს. შეუძლია კი აშშ-ს, რომ უკრაინის დამარცხება დაუშვას?

ქერილი: შესანიშნავი კითხვაა. სწორედ ეს კითხვა უნდა დასვათ ყველამ. თუ ტრამპს მართლა სურს ჩინეთის შეკავება, ეს განცხადება მისთვის ყურისწამღებად ხმამაღალი გამოსაფხიზლებელი ზარი უნდა ყოფილიყო. ჩინეთი ნათლად ხედავს, რომ მისი ეროვნული, სტრატეგიული ინტერესია უკრაინის წაგება. რას ამბობს ეს ჩინეთის გეგმებზე ევრაზიაში? იქნებ უკრაინის დახმარება, რუსეთის დამარცხება და უკრაინის დემოკრატიის დაცვა სერიოზული დარტყმა იყოს ჩინეთის ამბიციებზე ევრაზიაში? ჩემთვის პასუხი ძალიან ნათელია, მაგრამ არა მგონია, ტრამპს ამის დანახვა სურდეს.

რადიო თავისუფლება: ამის საწინააღმდეგო არგუმენტიც არსებობს - რომ დამარცხებული რუსეთი საბოლოოდ გადაიქცევა ჩინეთის სრულფასოვან ვასალად, რაც ჩინეთს კიდევ უფრო გააძლიერებს და გაათამამებს.

ქერილი: ჩემი აზრით, რუსეთი დიდწილად უკვე არის ჩინეთის ვასალი. მაგრამ ტრამპს სჯერა, რომ შეუძლია რუსეთი ჩინეთისგან განაცალკეოს. ამას „შებრუნებული ნიქსონი“ ჰქვია — გახსოვთ, ნიქსონი ჩინეთში ჩავიდა და საბჭოთა კავშირის წინააღმდეგ ალიანსი შეკრა.

მაგრამ ეს სულ სხვა ეპოქაა. მაშინ არსებობდა ჩინეთ-საბჭოთა განხეთქილება, მაოს უკვე აღარ მოსწონდა მოსკოვი და ახალ პარტნიორებს ეძებდა. თანაც სრულიად იზოლირებული იყო მსოფლიოში. ეს სულ სხვა ჩინეთია, ვიდრე დღევანდელი. დღეს ჩინეთსა და რუსეთს ყოვლისმომცველი ალიანსი აკავშირებს — ისინი ერთმანეთზე არიან გადაბმული.

რუსეთი ვეღარ ყიდის ენერგიას ევროპაში, ახლა ჩინეთზეა დამოკიდებული. თანამედროვე ტექნოლოგიებშიც ჩინეთზეა მიბმული. ფაქტობრივად, რუსეთი პარაზიტი ტყუპია ამ სიამურ კავშირში, მაგრამ ისინი მაინც სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანნი არიან ერთმანეთისთვის.

ასევე ნახეთ შეძლებს კრემლი საბოლოოდ აიძულოს რუსები, შეწყვიტონ იუტუბის გამოყენება? ჯერ ვერა
“ოცნებას" აქვს მაქსიმალისტური დამოკიდებულება – ყველას მუსრი უნდა გავავლოთ და მერე კი, როდესაც პოლიტიკურ მოედანს მოვასუფთავებთ და ჩვენ გარდა, აღარავინ იქნება, დასავლეთსა და ამერიკას მოუწევთ, მაინც დაგველაპარაკონ. ძალიან მეეჭვება, რომ ვინმეს ამის სურვილი გაუჩნდეს დასავლეთში.

რადიო თავისუფლება: და ბოლოს, კითხვა საქართველოზე – ქვეყანაზე, რომელსაც ბოლო დროს ხშირად სტუმრობდით და რომელზეც არაერთხელ დაგიწერიათ. იმის ფონზე, რაც აზერბაიჯანსა და სომხეთში ხდება – ბაქოსა და მოსკოვის ურთიერთობა ისტორიულ მინიმუმზეა, ხოლო ფაშინიანი პრაქტიკულად ღიად აჯანყდა – გამოდის, რომ საქართველო რუსეთის გავლენის უკანასკნელ ფორპოსტად რჩება რეგიონში?

ქერილი: სამწუხაროდ, ყველაფერი მართლაც ასე გამოიყურება ამ ეტაპზე… ბოლო ვიზიტისას – რომელიც გასულ თვეს მქონდა – ნამდვილად ასეთი შთაბეჭდილება დამრჩა. ძალიან მძიმე სურათია. სიღრმისეულად დამთრგუნა. ყველაზე დამთრგუნველი, ალბათ, ის რიტორიკაა, რომელიც „ქართული ოცნების“ მხრიდან ისმის. და, რა თქმა უნდა, ქმედებებიც მრავლისმეტყველია — როცა ოპოზიციას და მიტინგების მონაწილეებს ციხეში სვამენ და „ოცნების“ პოლიტიკის გაპროტესტების გამო დრაკონულ ჯარიმებს აკისრებენ. მათ აქვთ მაქსიმალისტური დამოკიდებულება – აი, ყველას მუსრი უნდა გავავლოთ და მერე კი, როდესაც პოლიტიკურ მოედანსა თუ ასპარეზს მოვასუფთავებთ და ჩვენ გარდა, აღარავინ იქნება, დასავლეთსა და ამერიკას მოუწევთ, მაინც დაგველაპარაკონ. ძალიან მეეჭვება, რომ ვინმეს ამის სურვილი გაუჩნდეს დასავლეთში. მათ ამჟამად საშინელი იმიჯი აქვთ და არაფერს აკეთებენ იმისთვის, რომ გამოასწორონ.

რადიო თავისუფლება: ან იქნებ სწორედ ესაა მიზანი – ლოგიკა, რომ რაც უფრო მძიმე სურათი დაიხატება, მით უფრო მალე ჩაიქნევს დასავლეთი ხელს საქართველოზე და იტყვის, წყალსაც წაუღია, არაფერი ეშველებაო?! რამდენად ქვემოთ „ჩაჩოჩდა“ საქართველო დღევანდელი ამერიკული ადმინისტრაციის დღის წესრიგში?

ქერილი: საქართველო, ფაქტობრივად, ამოვარდა ამერიკის საგარეო პოლიტიკის პრიორიტეტებიდან. მახსოვს დრო, 2000-იანი წლების დასაწყისი, როცა საქართველო ძალიან მაღალ ადგილს იკავებდა ამ სიაში – კონგრესშიც ჰყავდა ძლიერი მხარდამჭერთა ჯგუფი, ხალხი, რომელმაც იცოდა საქართველოს მნიშვნელობა, სად იყო რუკაზე, რატომ იყო მნიშვნელოვანი. დღეს ამას ვეღარ ვხედავ. საქართველო ნამდვილად გამქრალია „რადარებიდან“.

MEGOBARI ამჟამად დამუხრუჭებულია, ვერ აგროვებს იმ მხარდაჭერას, რომელიც სჭირდება. და ვერც ვხედავ იმ ადამიანს, ვინც ხელს ჩასჭიდებდა და ფინიშის ხაზამდე მიიტანდა.

რადიო თავისუფლება: და მაინც, თეორიულად მაინც, ეს შეიძლება შეიცვალოს – MEGOBARI–ს კანონპროექტს შეუძლია ძალიან სერიოზული ცვლილებები მოიტანოს, თუკი ბოლომდე გაიტანენ. გაიტანენ კი?

ქერილი: ჩემი შთაბეჭდილებაა, რომ ეს კანონპროექტი ამჟამად დამუხრუჭებულია, ვერ აგროვებს იმ მხარდაჭერას, რაც სჭირდება. და ვერც ვხედავ იმ ადამიანს, რომელიც ხელს ჩასჭიდებდა და ფინიშის ხაზამდე მიიტანდა. ბევრი ადამიანი მუშაობს იმაზე, რომ ეს კანონპროექტი კონგრესში გავიდეს, მაგრამ ის გაჭედილია. და მგონია, რომ ეს იმიტომ ხდება, რომ თეთრ სახლში სხვა საზრუნავი აქვთ ახლა. და ის, რაც საქართველოში ხდება, მათ თვალსაწიერში ვერ ხვდება. ვფიქრობ, ჯერ არც გადაუწყვეტიათ, რა პოზიცია უნდა ჰქონდეთ, რომელ მხარეს დაუჭირონ მხარი. და მართალი გითხრათ, ძნელად წარმომიდგენია, რომ მარკო რუბიოს საქართველოს ამჟამინდელი მთავრობა თვალში მოუვა. ეჭვი მეპარება, რომ იგი "ოცნებას" ოდესმე „ამერიკის მეგობრებად“ მოიხსენიებს. ვერ წარმომიდგენია, ეს მოხდეს. მაგრამ ახლა რასაც ვხედავ, ესაა გაჩერება და სტაგნაცია ამერიკის პოლიტიკაში საქართველოს მიმართ.

ასევე ნახეთ რობინ დანიგანი: ჩვენ წარმოვადგენთ აშშ-ის მთავრობას