ჟურნალისტი, ხელოვნებათმცოდნე, პროფესორი. აშუქებს კულტურის ისტორიის, კინოს, ხელოვნების საკითხებს, ადამიანის უფლებებს. რადიო თავისუფლებაში მუშაობს 1995 წლიდან.
"...შურისძიებისა და დასჯის სურვილის სიმპტომი, ერთობ შორს მყოფი ქრისტესეული მიმტევებლობისა და სიყვარულის იდეალებისაგან. თანამედროვე ქართულ პოლიტიკაში ეს სიმპტომი სწორედ დიდი, ძლიერი და შურისმაძიებელი („სამართლიანობის აღდგენა“) „ზეკაცის“ თაყვანისცემაში გამოიხატება."
კლასიკურ ბალეტს შეჩვეულ მაყურებელს ზოგჯერ ჰგონია, რომ „გედების ტბისა“ და „ჟიზელის“ შემდეგ ქორეოგრაფიაში უფრო მნიშვნელოვანი არაფერი შექმნილა. მაგრამ ქორეოგრაფია ვითარდება და ახალი შედევრებით მდიდრდება. მოცეკვავე და ქორეოგრაფი ნიალა გოძიაშვილი, „წითელი ზონის“ მორიგი გამოშვების სტუმარი, გიორგი გვახარიასთან ერთად საუბრობს თანამედროვე ქორეოგრაფიის ყველაზე ცნობილ წარმომადგენლებზე.
როგორია წარსულის შეფასება თავისუფალ ქვეყანაში და რამდენად სურს უახლესი ისტორიის ანალიზი საბჭოთა სისტემის სიმბოლიკისგან დაცლილ სივრცეში მცხოვრებ საზოგადოებას? „წითელი ზონის“ ავტორი და წამყვანი გიორგი გვახარია ამ საკითხებზე ესაუბრება ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის დოქტორანტს დავით კოპალიანს.
პირადი ცხოვრების უფლება თითქმის იგივეა, რაც სიცოცხლის უფლება. უსაფრთხოების დაცვის თანამედროვე ტექნოლოგიები საშუალებას აძლევს ხელისუფლებას (და არა მარტო მას), დააკვირდეს ჩვენს ცხოვრებას, შეინახოს ჩვენი მონაცემები. რა გვრჩება ასეთ დროს ჩვენ? გვანიჭებს თუ არა კანონი უფლებას, გვქონდეს საიდუმლო?
„არა, კინოკრიტიკოსების დარბაზში შეშვება აგვიკრძალეს. შუა ფილმიდან გადიხართ და ასე ზემოქმედებთ ფილმის მყიდველზე და გამქირავებელზე“, გამომიცხადა კინობაზრობის სრულიად ცარიელ დარბაზში შემშვებმა ახალგაზრდა კაცმა და ცხვირწინ მომიხურა კარი.
კინორეჟისორმა ქალებმა კანის ვერც წლევანდელ ფესტივალზე გვასახელეს. ვალერი დონზელის საკონკურსო ფილმი “მარგერიტი და ჟულიენი” ყველაზე დაბალი ქულით შეაფასეს კრიტიკოსებმა. გას ვან სენტს მხოლოდ თავისი ახალი ფილმის ფინალში დაუსტვინეს. დონზელის სურათის ჩვენება კი სტვენა-სტვენით გრძელდებოდა.
კანის წლევანდელ ფესტივალზე არაერთმა კინოკრიტიკოსმა გამოთქვა შეშფოთება “ენობრივი გლობალიზაციის” გამო კინოში. მიზეზის განმეორებას აზრი აღარ აქვს, მიზეზი ყველამ იცის. ეს მიზეზი ორი სიტყვით გამოიხატება წლევანდელი ფესტივალის კარგი საკონკურსო ფილმის სათაურში - “ბაზრის კანონი”.
“უკეთ დანახვას” არა აქვს ლიმიტი. ეს პროცესი უსასრულოა, როგორც უსასრულოა თავისუფლებასთან მიახლოება. შესაბამისად, პირადად ჩემთვის უკვე ძალიან მოსაბეზრებელი ხდება მსჯელობა იმაზე, რომ კულტურაში ყველა სტილი “გასინჯულია” და ამოწურული, რომ ახლის შექმნა დღეს უკვე შეუძლებელია.
“კეროლით” აღფრთოვანებული კანის პუბლიკა, ცხადია, მოძველებულად მიიჩნევდა ფილმს ჰომოფობიასა და ლესბოსელი ადამიანების დისკრიმინაციაზე. მეეჭვება იმ ხალხმა, ჰეინსის “პასტიში-შოკოლადით” რომაა მოხიბლული, იცოდეს, რომ სადღაც საქართველოში ჰომოფობებს კვლავაც არ უნდათ იმის გაგება, რომ 17 მაისი ჰომოფობიის წინააღმდეგ ბრძოლის დღეა,და, საერთოდ, არ უნდათ იმის გაგება, რომ დედამიწა მრგვალია.
ეს მობილურის რაღაც ჯადოსნური პროგრამა რომ მქონდეს და ასეთი აუტანელი კანონმორჩილი რომ არ ვიყო, ჩავრთავდი და თქვენც შემოგიყვანდით კანის სამოთხეში! მართლა სამოთხეში. სამოთხეში კინოს მოყვარულისთვის, რომელსაც აქ არასდროს მოსწყინდება.
რა შეუძლია გააკეთოს დღეს ხელოვანმა ჰომოფობიის წინააღმდეგ და როგორ უნდა გამოვუცხადოთ სოლიდარობა ადამიანებს, რომლებიც სახელს და გვარს მალავენ ჰომოსექსუალების მიმართ სიძულვილის გამო? ამის თაობაზე გიორგი გვახარია ესაუბრა მხატვარ ეთერ ჭკადუას, რომელიც ამერიკის შეერთებულ შტატებში ცხოვრობს და მოღვაწეობს.
ისტორიას ანალოგიები არ უყვარს, თუმცა მაინც ადარებენ ხოლმე ერთმანეთს განსხვავებულ ეპოქებს და განსხვავებულ სისტემებს. შედარების პროცესში აღმოჩნდება, რომ ორი ყველაზე მეტად დაპირისპირებული პოლიტიკური სისტემა შეიძლება აბსოლუტურად ერთნაირი იყოს. განსაკუთრებით მსგავსია ტოტალიტარული რეჟიმების ხელოვნება, რომლის შესახებ გიორგი გვახარიას სტუმარი, ისტორიკოსი ლაშა ბაქრაძე გვიამბობს.
1 მაისი, - მშრომელთა საერთაშორისო დღე, შრომისა და სოლიდარობის დღე, - რომელიც მიუხედავად იმისა, რომ არაერთ ქვეყანაში აღინიშნება, საქართველოში ზოგჯერ ისევ „საბჭოთა დღესასწაულად“ ითვლება. რამდენად მნიშვნელოვანია 1 მაისის აღნიშვნა დღევანდელი ქართული საზოგადოებისთვის? ამ კითხვას უპასუხებს გიორგი გვახარიას სტუმარი, იურისტი ვახტანგ ნაცვლიშვილი.
ტრაგედიას, რომელიც 1915 წელს ოსმანთა იმპერიის მიერ კონტროლირებად ტერიტორიაზე მოხდა, მსოფლიოს არაერთ ქვეყანაში “გენოციდს” უწოდებენ. გიორგი გვახარიას სტუმმარი, ისტორიკოსი ბექა კობახიძე გვიამბობს სომეხი ხალხის მასობრივი ხოცვა-ჟლეტის მიზეზებზე და იმაზე, ჯერ კიდევ რატომ არა აქვს ცივილიზებულ მსოფლიოს ერთი პოზიცია სომეხი ხალხის ტრაგედიის მიზეზებსა და შედეგებზე.
ტრაგედიას, რომელიც 1915 წელს ოსმანთა იმპერიის მიერ კონტროლირებად ტერიტორიაზე მოხდა, მსოფლიოს არაერთ ქვეყანაში “გენოციდს” უწოდებენ. გიორგი გვახარიას სტუმმარი, ისტორიკოსი ბექა კობახიძე გვიამბობს სომეხი ხალხის მასობრივი ხოცვა-ჟლეტის მიზეზებზე.
ადამიანის უფლება, ითვლებოდეს უდანაშაულოდ მანამ, სანამ მისი დანაშაული არ დამტკიცდება, არის ადამიანის უფლებათა დაცვის საფუძველი, რომლითაც უნდა იხელმძღვანელოს როგორც ბრალდებამ, ისე დაცვის მხარემ. რამდენად იცავდა და იცავს საქართველოს ხელისუფლება, საზოგადოება უდანაშაულობის პრეზუმფციას; როგორ იყენებდნენ პრეზუმფციის პრინციპს სხვა ქვეყნებში? ამ თემაზე საუბრობს “წითელი ზონის” სტუმარი, იურისტი ინგა თოდრია.
13 აპრილს 87 წლის ასაკში გარდაიცვალა გამოჩენილი გერმანელი მწერალი, ნობელის პრემიის ლაურეატი გიუნტერ გრასი.
„წითელი ზონის“ მორიგ გამოშვებაში გავიხსენებთ მიმდინარე წლის მარტის უმნიშვნელოვანეს მოვლენებს, რომელთაგანაც გადაცემის ავტორმა გიორგი გვახარიამ გამოარჩია ერთი - ვლადიმირ პუტინის ათდღიანი გაუჩინარება. რამდენად იყო რუსეთის პრეზიდენტის გაუჩინარება „დადგმული“? და თუ დადგმული იყო, რა მიზანს ემსახურებოდა ის? რატომ დაემთხვა ეს ყველაფერი ოპოზიციის ერთ-ერთი ლიდერის, ბორის ნემცოვის მკვლელობას, რუსეთის მიმართ დაწესებულ სანქციებს და ომს უკრაინაში?
„წითელი ზონის“ მორიგ გამოშვებაში გავიხსენებთ მიმდინარე წლის მარტის უმნიშვნელოვანეს მოვლენებს, რომელთაგანაც გადაცემის ავტორმა გიორგი გვახარიამ გამოარჩია ერთი - ვლადიმირ პუტინის ათდღიანი გაუჩინარება. "წითელი ზონის" სტუმარია პოლიტოლოგი კორნელი კაკაჩია.
ჩამოტვირთე მეტი
