13 წლის ნიკოლოზის სახლთან უამრავი ადამიანი ირევა. იქ იმ დროს მოვხვდით, როცა მის პანაშვიდზე თანაკლასელები, მეგობრები, მასწავლებლები მიდიოდნენ.
ნიკოლოზის სახლის გვერდით, დაახლოებით 200 მეტრში დგას ის კორპუსი, რომლის ლიფტის შახტშიც მეშვიდეკლასელი ბიჭი 11 აპრილს, გვიან საღამოს ჩავარდა და რამდენიმე საათში კლინიკაში გარდაიცვალა.
- როგორია მისი დედისთვის? ყოველდღე უყუროს იმ ადგილს, სადაც შვილი მოუკვდა? - მეუბნება ნიკოლოზ კოკოშაშვილის მეზობელი, შუახნის კაცი, რომელიც 11 აპრილის ღამეს ავჭალაში, ლიბანის 22 ნომერში, „ტიტანიკის“ კორპუსში მომხდარი ამბის შესახებ მიყვება:
„უკვე დაბნელებული იყო, მეგობრებთან ერთად რომ ასულან ზევით. როგორც თქვეს, სკეიტბორდით იყვნენ ბავშვები. ერთმანეთს ფანრებით უნათებდნენ გზასო. კორპუსის სახურავიდან ჩავარდა შახტში. ბავშვს თითქმის ყველა ორგანო დაზიანებული ჰქონდა: კუჭი, ღვიძლი, ფილტვები...იმდენად მძიმე დაზიანებები ჰქონდა, რომ გადარჩენის შანსი, ფაქტობრივად, არ არსებობდა..."
როგორ მოხვდნენ ბავშვები კორპუსის სახურავზე?
ლიბანის 22-ში ცხრასართულიანი კორპუსი 1979 წელს აშენდა. მალევე ის ავარიული შენობების ნუსხაში აღმოჩნდა. 90-იანი წლებიდან კი საცხოვრებელ კორპუსს ავჭალის მოსახლეობამ “ტიტანიკი” შეარქვა, რადგან შენობა წლებია გრუნტის წყლებში “იძირება”, კედლები დეფორმირებული და ჩამოშლილია და 4-სადარბაზოიან კორპუსში მხოლოდ 40-მდე ოჯახიღაა დარჩენილი (მერიაში გვითხრეს, რომ 60-მა ოჯახმა კორპუსი წლების განმავლობაში, სხვადასხვა დროს დატოვა).
ერთი სადარბაზო მოსახლეობისგან მთლიანად დაცლილია, მეორე სადარბაზოში 4 ოჯახი ცხოვრობს.
მოსახლეობისგან დაცლილ სადარბაზოებში ყოველგვარი ბარიერის გარეშე შეგიძლია მოხვდე და შემდეგ სახურავისკენაც ახვიდე.
რაც უფრო ზევით ადიხარ, გარემო მით უფრო სახიფათო ხდება - დანგრეული კედლები, კიბეები მოაჯირის გარეშე, ნაგავსაყრელად ქცეული ბინები, ღიად დარჩენილი ლიფტის შახტი… და იქვე კედლებზე სტენსილები, როგორც მოწმეები იმისა, რომ ამ სახიფათო, სიცოცხლისათვის საშიშ სივრცეში მოზარდები იკრიბებიან.
კორპუსის წინ 119-ე საჯარო სკოლა დგას, ამ ორ შენობას ერთმანეთისგან მხოლოდ სპორტული მოედანი ყოფს.
“აი, ხომ ხედავთ, სკოლაც აქვეა. უამრავი ბავშვი ირევა გარშემო და ამ ნახევრად დანგრეულ სადარბაზოებშიც ხშირად შემოდიან. რა ვუყოთ, 24 საათი ხომ ვერ დავუდარაჯდებით?” - მეუბნება კაცი, რომელიც მოსახლეობისგან დაცლილ სადარბაზოში ოჯახთან ერთად ცხოვრობს და განაგრძობს:
“თუ დავინახავ რომ შემოდიან, ვუბრაზდები ხოლმე, თუმცა დარაჯები ხომ არ ვართ... წლებია ასე ვცხოვრობთ. ამ კორპუსის ნახევარი 2000 წლიდან გაასახლეს. მოსახლეობის ნაწილს მაშინ 9000 დოლარი გადაუხადეს და ასე გაიყვანეს. ჩემი ოჯახიც იყო მათ შორის, თუმცა ეს თანხა არ გვეყო იმისთვის, რომ სამ ძმას ცალ-ცალკე გვეყიდა ბინები და რამდენიმე წლის წინ, მას შემდეგ, რაც ვეღარ მოვახერხე ქირის გადახდა, ისევ ამ ნახევრად დანგრეულ კორპუსში დავბრუნდი ოჯახთან ერთად. აქ ცხოვრობენ ჩემი შვილიშვილებიც”.
კაცი ჰყვება, რომ 13 წლის ნიკოლოზის სიკვდილი არ არის პირველი ტრაგედია ამ სადარბაზოში:
“ის ოჯახი ჩემს ქვევით ცხოვრობს. რამდენიმე წლის წინ ახალგაზრდა ბიჭი გადავარდა დანგრეული კედლიდან და დაიღუპა”, - ამბობს კაცი, რომელსაც არ სურს საკუთარი სახელის გამჟღავნება.
13 წლის ნიკოლოზ კოკოშაშვილის სიკვდილიდან თითქმის სამი დღეა გასული. თუმცა ის სივრცე, საიდანაც მოზარდი შახტში ჩავარდა და მთლიანად, ის ნახევრად დანგრეული სადარბაზოებიც, ისევ ღიაა - არც გაფრთხილება, არც რაიმე ბარიერი.
ამ კორპუსში ყოველი ნაბიჯის გადადგმა სახიფათოა - შესაძლოა ან კიბიდან გადავარდე, ან დაშლილი კედლიდან და ან ღიად დატოვებულ შახტში აღმოჩნდე.
რატომ არ ანგრევენ “ტიტანიკს” და რას ამბობს მერია?
“ტიტანიკის” მცხოვრებლები წლებია მერიისგან დახმარებას და გასახლებას ითხოვენ, თუმცა ამ დრომდე შეთანხმება ვერ შედგა.
მაგდა ჩოხელმა ბინა ლიბანის 22 ნომერში 1991 წელს იყიდა. რადიო თავისუფლებას ეუბნება, რომ მაშინ კორპუსი ავარიულ შენობად არ ითვლებოდა და პრობლემები მხოლოდ რამდენიმე წლის შემდეგ, 90-იანების მიწურულს დაიწყო:
“იქიდან მოყოლებული ვითხოვთ, რომ გაგვიყვანონ, რამხელა ფართებიც გვაქვს, იმხელა ფართები მოგვცენ. ქირით გაყვანაზე თანახმა არ ვართ, რადგან გვეშინია, რომ ორი-სამი თვე გადაგვიხდიან და შემდეგ ისე დაგვტოვებენ, ქირისა და ბინის გარეშე. აბსურდია, ამას არ დავთანხმდებით. რას ვითხოვთ?
ისეთს არაფერს, რომ ვერ დაგვაკმაყოფილონ. გამგებლები იცვლებიან, მიდიან, მოდიან, მერე ისევ იკარგებიან. პირობა პირობად რჩება. ერთადერთი, რაც ჩახვეული აქვთ, ეს არის ქირა, რაზეც არავინაა თანახმა”, - ამბობს მაგდა ჩოხელი.
13 წლის მოზარდის დაღუპვის შემდეგ, თბილისის მერიამ გაავრცელა განცხადება, რომელშიც ეწერა, რომ ავარიული კორპუსიდან მოსახლეობის გაყვანის პროცესი თბილისის მერიამ წლების წინ დაიწყო, გამგეობამ მოსახლეობას არაერთხელ შესთავაზა ქირა და მოსთხოვა გასვლა შენობიდან, რასაც მოსახლეობის ნაწილი დათანხმდა, ნაწილი კი ავარიულ კორპუსში დარჩა:
“ე.წ. ტიტანიკის კორპუსი გასული საუკუნის 80-იანი წლებიდან მოყოლებული ავარიულ მდგომარეობაშია.
უსაფრთხოების მიზნით, გლდანის რაიონის გამგეობამ მოსახლეობას არაერთხელ შესთავაზა ქირით უზრუნველყოფა და მოსთხოვა დაუყოვნებლივ გასვლა აღნიშნული შენობიდან. მოსახლეობის ნაწილი შეთავაზებას დათანხმდა, ნაწილი კი რჩება მისამართზე საცხოვრებლად და უარს აცხადებს ქირით გასვლაზე.
თბილისის განვითარების ფონდი კვლავ გამოთქვამს მზაობას, მოხდეს კორპუსის ჩანაცვლება, თუმცა, როგორც საზოგადოებისთვის არის ცნობილი, ამისთვის საჭიროა მოსახლეობის 100%-იანი თანხმობა”, - წერია მერიის განცხადებაში.
ავარიული მრავალბინიანი საცხოვრებელი სახლების ჩანაცვლების წესი ეხება თბილისში არსებულ ყველა იმ შენობა-ნაგებობას, რომელთა ავარიულობის ხარისხიც მიეკუთვნება III, IV ან V კატეგორიას, ანუ ისეთი დაზიანებულია, რომ მასში ცხოვრება საფრთხის შემცველია. ამგვარ შენობებში მცხოვრებლებს ქალაქმა შეიძლება შესთავაზოს საცხოვრებლად გადასვლა ახალ შენობაში, რომელიც შესაძლოა იმავე ტერიტორიაზე აშენდეს, სადაც ავარიული სახლი იდგა, ან მის სიახლოვეს. ახალ შენობაში ბინის პატრონი მიიღებს მხოლოდ იმხელა ფართის ბინას, რამხელაც იყო მის საკუთრებაში არსებული საცხოვრებელი ფართობი: სხვენები, სარდაფები და ავტოფარეხები გათვალისწინებული არ იქნება.
რადიო თავისუფლებას თბილისის მერიაში ეუბნებიან, რომ თუკი იქნება კორპუსში მცხოვრები მოსახლეობის 100%-იანი თანხმობა, დაიწყება გამოსახლების პროცესი და მათ ბინის ქირით უზრუნველყოფენ.
მერიის განმარტებითვე, რაკი იმავე ტერიტორიაზე ვერ აშენდება ახალი საცხოვრებელი კორპუსი, მოსახლეობასთან შეთანხმების საფუძველზე შეირჩევა ალტერნატიული ტერიტორია და ამის შემდეგ დაიწყება საცხოვრებელი კორპუსის მშენებლობა, რომელიც, მათი თქმით, ორ წელში უნდა დასრულდეს.
